Fatehpur Sikri
| Regio: | Noord India |
| Provincie: | Uttar Pradesh |
Fatehpur Sikri werd tussen 1571 en 1585 gebouwd door Mogolheerser Akbar de Grote in een rotsachtig gebied, 37 kilometer ten westen van Agra. De plaats bestaat uit twee delen: Fatehpur en Sikri en de stad heeft de bijnaam “stad der overwinning”.
Geschiedenis Fatehpur Sikri
Akbar bouwde de stad ter ere van de moslim soefi-heilige Salim Chishti (1478-1572). Salim was een islamitisch spiritueel leraar uit de soefistische Chishti-orde, een orde waarbij volgers de nadruk leggen op tolerantie, openheid en de naastenliefde en die openstond voor iedereen uit elke laag van de bevolking.
Akbar had geen troonopvolger maar Salim Chishti voorspelde dat hij nog drie zonen zou krijgen. Toen deze voorspelling uitkwam, bouwde Akbar zijn nieuwe hoofdstad in Sikri en hij noemde het aanvankelijk Fatehabad, waarin Fateh, een woord van Arabische oorsprong in het Perzisch, zegevierend betekent. Ook bouwde hij een prachtige moskee, de Jama Masjid. Deze moskee is nog steeds in gebruik. De oudste zoon van Akbar, prins Salim, vernoemd naar de Heilige, werd de latere keizer Jahangir. Toen Salim in 1572 overleed liet Akbar een prachtig mausoleum voor hem bouwen. De sterfdag van sjeik Salim Chishti staat bekend als ‘Urs’ en omvat een ceremonie die hier wordt gehouden en wordt bijgewoond door aanhangers van over de hele wereld.
In Fatehpur bouwde Akbar drie paleizen, één voor elk van zijn favoriete vrouwen: een voor zijn hindoevrouw, een voor de moslimvrouw en een voor de christelijke vrouw. Er wordt gezegd dat Akbar zo betrokken was bij de bouw van de stad, dat hij zelfs de bouwstijl ervan dicteerde. Hij plande het complex in Perzische stijl om de Perzische hoofse ceremonie, beroemd gemaakt door zijn voorvader Timur, nieuw leven in te blazen. Het rode zandsteen was gemakkelijk te verkrijgen in de directe omgeving, waardoor het complex gemaakt is van rode zandsteen.
Gedurende 14 jaar was de stad de hoofdstad van het islamitische Mughalrijk. Toen Akbar de stad bouwde, lag het in een groen gebied. Doordat de loop van een rivier veranderde werd de regio zo droog als een woestijn. Daarom was de status hoofdstad maar voor korte duur, want na 14 jaar werd de stad compleet verlaten. Het resultaat: een spookstad waar niemand meer wilde wonen, vanwege het uitvallen van de watervoorziening.
Bezienswaardigheden Fatehpur Sikri
- Jantar Darbar: openbare ontvangstplaats
- Diwan I Khas: zaal voor privé-audiëntie van keizer Akbar
- Ankh Michauli: waarschijnlijk was dit de schatkamer.
- Astroloogstoel: Een kleine maar elegante kiosk bij Ankh Michauli. Het staat bekend als de zetel van de astroloog, die Akbar vaak raadpleegde in zijn politieke zaken of de zetel waar de keizer zat om koperen, zilveren en gouden munten uit te delen voor de verdiensten van zijn volk.
- Pachisi hof: De binnenplaats die het paviljoen van de keizer (Diwan I Aam) verbindt met het Panch Mahal. De legende beweert dat Akbar Pachisi speelde op dit bord op menselijke schaal, met slavinnen gekleed in verschillende kleuren als levende pionnen.
- Diwan-i-Aam: deze bestaat uit een voorhal. De drie zijkanen zijn open en aan de achterkant is een reeks kamers van rode zandstenen muren waar de keizer zijn gasten ontving.
- Jodhbai Paleis, ook wel Jodh Bai Mahal genoemd, is het grootste paleis in Fatehpur Sikri en is door keizer Akbar in 1569 gebouwd voor zijn favoriete koningin-gemalin, Mariam-uz-Zamani. Deze Mahal is het grootste complex van de zenana (paleis voor vrouwen die behoren tot het koninklijk huis).
- De Panch Mahal: ‘Paleis met vijf niveaus’ werd gemaakt in opdracht van Akbar, het grootste paleis van Fatehpur. het is een van de belangrijkste gebouwen in Fatehpur Sikri, waarvan men denkt het gebruikt werd voor amusement en ontspanning. De bouw is geïnspireerd op een boeddhistische tempel, geheel zuilvorming, bestaande uit vier verdiepingen met 84 kolommen. Tussen deze kolommen hingen Jaali’s (schermen). Deze schermen boden dekking aan de koninginnen en de prinsessen op de bovenste terrassen terwijl ze genoten van de prachtige omgeving.
- Anoop Talao: het zwembad van Panch Mahal
- Khwabagh: “de kamer der dromen”, het weelderige slaapvertrek van keizer Akbar inclusief ventilatieschacht.
- Daftar Khana: gebouwd in 1574 als archiefruimte voor de koning, waar dossiers en belangrijke documenten werden bewaard.
- Huis van Birbal: een van de belangrijkste monumenten in Fatehpur Sikri en is de residentie van Raja Birbal, de hindoeïstische premier van Akbar, zijn belangrijkste vertrouwenspersoon. Het werd gebouwd in 1571 en wordt verondersteld deel uit te maken van de keizerlijke harem en huisvestte ook de oudste koninginnen van Akbar, Ruqayya Begum en Salima Begum.
Jama Masjid Sikri
Een stukje verderop ligt de prachtige moskee Jama Masjid. Deze moskee is gebouwd in de 16de eeuw door Keizer Akbar en was ten tijde van de bouw de grootste moskee van zijn rijk. Het ontwerp van deze moskee is gebaseerd op eerdere moskeeën die door verschillende pre-Mughal-sultanaten zijn gebouwd. Akbar gaf opdracht voor de bouw van de Jama Masjid als onderdeel van zijn nieuwe hoofdstad Fatehpur Sikri. Het bouwwerk was een van de eerste locaties die in de stad werd gebouwd, en is waarschijnlijk voltooid tussen 1571 en 1574. De moskee werd ter ere van Salim Chishti, de spirituele adviseur van Akbar gebouwd. De moskee zou ook moeten dienen als khanqah (kloosterschool) voor de volgelingen van de Chishti.
Je kan het complex binnen komen via drie poorten. De oostelijke poort, bekend als de Badshahi Darwaza (keizerlijke poort), werd door Akbar gebruikt om toegang te krijgen tot de moskee. Het is versierd met gesneden mozaïeken. De noordelijke en zuidelijke poort leken historisch gezien misschien op elkaar, maar in 1573 werd de zuidelijke poort door Akbar herbouwd als de Buland Darwaza (hoge poort) om het succes van zijn militaire campagne in Gujarat te vieren. Het is de meest prominente poort en een monument op zichzelf, met gangen en kamers verspreid over de vele verdiepingen.
Het graf van Salim Chishti staat aan de zijkant binnen de muren van de Jama Masjid. Akbar bouwde dit mausoleum als teken voor respect voor Chishti die de geboorte voorspelde van zijn zoon, prins Salim en die Akbar opvolgde op de troon van het Mughal rijk. Het graf van de heilige werd voltooid in 1581 en is toegankelijk via een originele deur van ebbenhout. In het mausoleum zijn felgekleurde bloemschilderijen te zien, terwijl de sandlewood-overkapping is versierd met parelmoeren schelpen en de marmeren jalis tot de mooiste van India behoren. Rechts van het graf liggen de grafstenen van familieleden van Salim Chishti. Het mausoleum wordt tegenwoordig veel bezocht door vrouwen met een kinderwens.
Samen met de Jama Masjid en de oude stad Fatehpur Sikri werd het graf in 1986 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst.
