Jaïnisme India
Jaïnisme is een van de oudste religies ter wereld en minstens 2500 jaar geleden ontstaan in India. Het lijkt een beetje op het boeddhisme, aangezien een aantal belangrijkste normen en streven van het jaïnisme hetzelfde zijn als het boeddhisme. Het spirituele doel van het jaïnisme is om bevrijd te worden van de eindeloze cyclus van wedergeboorte en een status te bereiken die “moksha” wordt genoemd, net zoals bij het boeddhisme.
Jain heer Mahavira
De leer van het jaïnisme is gebaseerd op het onderwijs van heer Mahavira (599 -527 v Chr). Hij heeft het Jaïnisme niet gesticht, maar meer hersteld en hervormd door alle ondergesneeuwde geloofsovertuigingen en praktijken toegankelijker te maken. Mahavira werd als prins geboren in een krijgers kaste, in een dorp in de Indiase staat Bihar. Hij was pas 13 jaar toen zijn ouders stierven. Hij verliet het paleis om een eenvoudig leven te leiden. ” Mahavira” is een titel. Zijn geboortenaam was prins Vardhamana. Hij hield een strenge vastenperiode en een tijd van meditatie aan, toen hij “verlicht” werd. Mahavira betekent “grote held”. Mahavira leefde in het noorden van India. Hij leefde iets eerder dan Gautama Boeddha, de stichter van het Boeddhisme.
De overeenkomst tussen het Jaïnisme en het boeddhisme is dat beiden een antwoord op de vraag zochten waarom er zoveel lijden is, in het leven. Zowel de grondlegger van het jainisme: Mahavira als Boeddha van het boeddhisme, zonderden zich aantallen jaren af om in volledige eenzaamheid te mediteren. Allebei kwamen ze op de overtuiging dat een ingetogen leven, met als basis geweldloosheid, eerlijkheid en meditatie de mens zou vrijwaren van hebzucht en daardoor ook van het lijden. Zowel Boeddha als Mahavira kwamen uit een Koninklijke familie.
Het Jaïnisme, dat traditioneel als Jain Dharma bekendstaat, bloeide tegelijk op met het hindoeïsme en heeft invloeden vanuit het Boeddhisme. Karma, reïncarnatie en ethiek zijn net als in het Boeddhisme en Hindoeïsme belangrijke elementen. De belangrijkste levensles van het Jaïnisme is geen geweld gebruiken of levendige dingen geen schade toebrengen omdat deze een ziel hebben. Deze moeten daarom gelijkwaardig behandeld worden. Als iemand een ziel dood, dan heeft dat slechte gevolgen voor iemands karma.
Het jaïnisme is een kleine en maar toch belangrijke religie met veel volgelingen in India. Ongeveer 4 % van de Indiase bevolking identificeert zich als Jaïn, en hiermee is het de kleinste religieuze groep in India. Het jaïnisme is van begin af belangrijk geweest voor de Indiase cultuur en heeft invloed gehad op de Indiase filosofie, kunst, architectuur, wetenschappen en politiek en heeft ook bijgedragen tot het geweldloze Indiase onafhankelijkheidssteven van Mahatma Gandhi.
Weetjes over Jaïnisme
- Jaïns zijn geconcentreerd in het westen van India, grotendeels in de staat Maharashtra. Ondanks de historische oorsprong van het jaïnisme in de oostelijke regio van India, zijn er nog maar weinig jaïns in het oosten. Er wordt aangenomen dat de veranderingen in de regionale concentratie van jaïns rond 300 v.Chr. zijn begonnen toen jaïns naar het westen begonnen te verplaatsen, mogelijk op zoek naar gunstiger koninkrijken.
- Jaïns zijn over het algemeen beter opgeleid en rijker dan de gemiddelde Indiër. Weinig jaïns identificeren zich als lagere kaste. Ongeveer 34% van de volwassen Jaïns heeft een universitaire graad, vergeleken met 9% van het algemene publiek.
- Ongeveer 92 % van de jaïns zijn vegetariër, in lijn met de richtlijn om “ahimsa” (geen schade toebrengen aan ander leven) na te streven. 2/3 van de Jains gaat nog een stapje verder door zich ook te onthouden van wortelgroenten zoals knoflook en ui. Het eten van wortelgroenten wordt gezien als een vorm van geweld in de jaïn-leer, omdat het eten van de wortel van een plant de plant in zijn geheel vernietigt. Deze eetgewoontes strekken zich ook uit tot buiten het huis; 80 % van de Jaïn-vegetariërs zeggen ook dat ze geen voedsel zouden eten in het huis van een vriend of buur die niet-vegetarisch is en ook niet in een restaurant dat niet-vegetarisch voedsel serveert.
- Jaïns vinden dat ze ook veel gemeen hebben met Indiase hindoes. Ondanks de theologische verschillen tussen jaïnistische en hindoeïstische leringen – het hindoeïsme leert bijvoorbeeld dat het universum is geschapen, maar het jaïnisme niet – delen de twee religies veel overeenkomsten in hun leringen en praktijken. Beide religies leren bijvoorbeeld over karma. Bij het stellen van de vraag of jaïnisten en hindoes in India veel met elkaar gemeen hebben of juist heel erg van elkaar verschillen, antwoord 66 % van de jaïnisten dat de twee gemeenschappen veel met elkaar gemeen hebben, maar dat gevoel is niet wederzijds, want slechts 19% van de hindoes ziet veel overeenkomsten met jaïnisten.
- Net als veel Indiërs, hebben Jaïns de neiging om apart te leven van andere religieuze en kastegroepen ondanks dat het grootste gedeelte van de Jaïns zegt bereid te zijn om naast iemand te wonen met een ander geloof. Als ze al naast iemand met een ander geloof zouden moeten wonen, dan het liefst naast een hindoe. Jaïns vinden het heel belangrijk dat jaïns trouwen met een andere jaïn en niet met iemand die een ander geloof aanhangt. Gemengde huwelijken zal je dan ook niet veel zien bij de Jaïns. Volgelingen van het Jaïnisme hebben de familienaam Jaïn.
- Jaïns streven naar geweldloosheid. Hierbij hoort dat men iedere gedachte of actie die een levend wezen kan schaden, afzweert. Monniken van het jaïnisme kun je herkennen aan het witte doek die zij voor hun mond dragen. Dit doen zij uit angst een bacil te kunnen doden.
- Het Jaïnisme kent twee belangrijke varianten: Digambaras en Shvetambar:
- Digambaras zijn een groep Jaïnistische monniken en nonnen die het ongekleed gaan beschouwen als het symbool van de hoogste heiligheid. Dit wordt niet gezien als naaktheid maar dan men gekleed gaat in zijn of haar omgeving. Ze wijden hun leven aan het uitputten van hun karma. Ze gebruiken al lopend een bezem om de grond waarop ze lopen schoon te vegen van kleine diertjes zodat ze deze niet per ongeluk dood zullen trappen. Digambaras betekent “met lucht bekleed”.
- De Shvetambaras geloven niet dat volgelingen naakt hoeven te zijn en geloven ook niet dat vrouwen “moksha” niet kunnen verkrijgen, wat de digambaras wel weer geloven. Vrouwen kunnen dus ook een volgeling worden bij de Shvetambaras. Zij geloven zelfs dat de 19e tirthankara een vrouw was. Er zijn ongeveer 5900 nonnen in de orde van de Shvetambaras. Monniken en nonnen in de Shvetambar-orde bedekken hun mond met een witte lap stof, hierdoor minimaliseren ze de kans dat kleine insecten in hun mond zouden kunnen vliegen en zo per ongeluk gedood zouden kunnen worden. Shvetambaras betekent “wit gekleed”.
Symbool Jaïnisme
Het symbool van het jaïnisme heeft een uitgebreide betekenis. De buitenste lijn staat symbool voor het heelal. Het middelste gedeelte voor de aarde en de planeten. Het onderste gedeelte staat symbool voor de zeven hells. Het bovenste gedeelte bevat de hemelse verblijfplaatsen van de hemelse wezens. De vier ‘armen’ staan symbool voor: mens, dier, hemel en hel. De opgeheven hand betekent ‘stop’ en het woord in het midden betekent ‘Ahimsa’ (geweldloos), dit is een teken dat je na moet denken voordat je een handeling gaat uitvoeren. Het wiel in de hand staat als voorwaarde, als je niet geweldloos bent, je in cirkels zal blijven draaien van leven en dood. De drie stippen staan voor de Drie Juwelen in het jainisme: ware geloof, juiste kennis en goed gedrag. Het boogje staat voor de verblijfplaats van de Siddhas (rustplaats voor de bevrijde zielen) en de stip is een Siddha.
Mahatma Gandhi en het jaïnisme
Gandhi werd geboren in Porbandar, een stad in India, als de zoon van de minister-president. Zijn moeder was een vroom aanhanger van het Vaishnava-Hindoeïsme en het dorp was sterk beïnvloed door het Jaïnisme. Gandhi groeide op met het principe ahimsa. (geen pijn doen aan alle wezens) en ook hij was vegetariër. Na een rechtenstudie in Engeland vertrok Gandhi naar Zuid Afrika, waar hij zich voor de Indiase bevolkingsgroep begon in te zetten. Na terugkeer in India werd hij de leider in de Indiase onafhankelijkheidsstrijd. Mahatma Gandhi was een van de grondleggers van de moderne staat India en voorstander van actieve geweldloosheid als middel voor revolutie. Gandhi spande zich ook in voor verzoening tussen Hindoes en moslims in India. Hij werd in 1948 in New Delhi vermoord door een extremistische Hindoe.
Jaïn bezienswaardigheden in India
Ranakpur
Jaïnisme is een van de belangrijkste religies in India en dit vind je terug in verschillende tempels verspreid over India. Een van de meest populaire tempels is Ranakpur in Rajasthan. Chaumukha Mandir (tempel met vier gezichten) is de bekende tempel hier en is opgedragen aan Adinath Rishabhanatha, de eerste Jain-tirthankar (heilige). De tempel is volledig gemaakt van wit marmer en bestaat uit 29 zalen, 80 koepels, 400 kolommen en 1444 individueel gegraveerde pilaren. De pilaren zelf zijn van het allergrootste schoonheid, versierd met perzik en beige tinten. Ze tonen ingewikkeld houtsnijwerk van olifanten, bloemen en mensen. Interessant is dat geen twee pijlers hetzelfde zijn!
Kolkata (Calcutta)
De Pareshnath Jain-tempel, ook bekend als de Pareswanath-tempel Digambar, is een van de heiligste gebedshuizen voor de Digambaras en een van de mooiste tempels in Kolkata. Het complex bestaat uit vier andere tempels, die gewijd zijn aan vier andere heiligen, en is hiermee een enorm groot complex. Een speciale lamp in het midden van de tempeltempel brandt continu sinds 1867. De tempel is gebouwd in Nagara-stijl waarin creativiteit een sleutelrol speelt. Als de volgelingen klaar zijn met hun gebeden, kunnen toegewijden hier honderden vissen voeren in een speciale tank of ontspannen in de prachtige tuinen.
Palitana
Palitana, in de staat Gujarat, staat bekend om een grote cluster van Jain-tempels. Op weg naar de Shatrunjaya-heuveltop vanaf de basis kom je maar liefst 836 prachtige tempels tegen. Het bereiken van de top is geen gemakkelijke taak, want je moet bijna 4.000 treden beklimmen over een 3,5 kilometer lange klim omhoog. De site heeft een enorme betekenis voor de Jain-gemeenschap, omdat hier de eerste Jain tirthankara (heilige), Adinath, verlichting bereikte, waardoor de Shatrunjay-heuvel een heilige plek werd voor Jains. De tempels zijn gebouwd in de 11e, 12e eeuw en 16e eeuw. Interessant is dat deze, in tegenstelling tot andere tempels in het land, niet werden gebouwd onder bescherming van enige dynastie of koningen, maar het resultaat zijn van de inspanningen van de rijke zakenlieden die het jaïnisme volgden.
Sonagiri
Een groot cluster van witte Jaïn-tempels, daterend uit de 9e eeuw, markeert het landschap van Sonagiri. Gelegen op ongeveer 70 km van Gwalior, zijn deze tempels, waarvan er 77 op de Shatrunjaya-heuvel staan, van een afstand te zien. De hoofdtempel is opgedragen aan Lord Chandraprabhu, de achtste Jaïn tirthankar en herbergt een 11 meter hoog idool van de godheid. Met een verbluffende torenspits heeft het ook twee prachtige idolen van Lord Sheetalnath en Lord Parsvanath. Er is een 43 meter hoge kolom van waardigheid (Manstambh) bij de tempel.
Mount Abu
De Jaïn tempels in Mount Abu zijn gebouwd door Vimal Shah en ontworpen door Vastupala, Jaïn- ministers van Dholka, tussen de 11e en 16e eeuw en zijn beroemd om hun gebruik van wit marmer en prachtige marmeren beeldhouwwerken. De tempels hebben een weelderige ingang, maar toch zijn de tempels eenvoudig, zoals de jain waarden zijn: eerlijk en sober. De minutieus gesneden ornamentele details in de plafonds, deuropeningen, pilaren en panelen zijn prachtig. Het tempelcomplex ligt op een heuvel ten midden van de bossen. Er zijn in totaal vijf tempels, elk met zijn eigen unieke identiteit. Alle vijf tempels zijn omgeven door een enkel hoog ommuurd complex. De groep is vernoemd naar het kleine dorp Dilwara of Delvara. De vijf tempels zijn:
- Vimal Vasahi, opgedragen aan de eerste Jaïn Tirthankara, Shri Rishabhanatha
- Luna Vasahi, opgedragen aan de 22e Jaïn Tirthankara, Shri Neminatha
- Pittalhar, ook opgedragen aan de eerste Jaïn Tirthankara, Shri Rishabhanatha
- Parshvanath, opgedragen aan de 23e Jaïn Tirthankara, Shri Parshvanatha
- Mahavir Swami, opgedragen aan de laatste Jaïn Tirthankara, Shri Mahaviraswami